John Maeda เป็นหัวหน้าดูแลฝ่ายออกแบบให้กับบริษัท Automattic ซึ่งเป็นบริษัทแม่ของแพลตฟอร์มระบบหลังบ้านเว็บไซต์ยอดฮิตอย่าง WordPress วันนี้โลกกำลังตกตะลึงเพราะนักออกแบบอย่างเขาเอ่ยปากพูดเองว่า “ในความเป็นจริง การออกแบบไม่ได้สำคัญขนาดนั้น” โดย John Maeda คิดว่านักออกแบบทุกคนควรเป็นเหมือนนักแสดงสนับสนุนที่จะหนุนส่งตัวละครหลักในบริษัทไอที อย่างนักพัฒนาและผู้จัดการผลิตภัณฑ์ (developer และ product manager) ให้โดดเด่นยิ่งขึ้น

John Maeda แสดงแนวคิดนี้ไว้ในรายงานเรื่อง Design in Tech report เพื่อสะท้อนบทบาทของการออกแบบในธุรกิจที่เปลี่ยนไป ที่ผ่านมา นักออกแบบของหลายบริษัทมีส่วนสนับสนุนจนมีอำนาจในการตัดสินใจมากขึ้น โดยเฉพาะกับบริษัทที่มีเป้าหมายในการสร้างผลิตภัณฑ์ที่เน้นให้บริการผู้ใช้ แทนที่จะเน้นเรื่องความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีเพียงอย่างเดียว

Design สำคัญอย่างไร

ปัจจุบัน มีบริษัทนับไม่ถ้วนที่ต้องการวางตำแหน่งตัวเองเป็น “ผู้นำด้านการออกแบบ” หรือ design-led จนทำให้บริษัทใหญ่หลายรายตัดสินใจซื้อกิจการบริษัทออกแบบอิสระในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา แต่ John Maeda ซึ่งเป็นนักออกแบบกลับมองว่าหลายปีที่ผ่านมา ตัวเขาตระหนักแล้วว่าการเป็น design-led นั้นไม่สำคัญ เพราะสิ่งที่สำคัญจริงๆ กลับเป็นการสนับสนุนทีมมากกว่า

แทนที่จะเป็น design-led หรือการให้งานออกแบบเป็นตัวนำ แต่ Maeda คิดว่าการออกแบบควรมีบทบาทรองลงมา โดยเฉพาะในบริษัทด้านเทคโนโลยี ในรายงานประจำปีของ Maeda จึงระบุว่า นักออกแบบในบริษัทไอทีควรจะเป็นเหมือนนักแสดงสมทบ ที่สนับสนุนให้ตัวละครหลักในบริษัทมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เพราะหากปล่อยให้นักออกแบบมีบทบาทนำ นักออกแบบส่วนใหญ่อาจจะพูดว่า “อย่ามาขวาง ฉันเป็นเจ้านายที่ทุกคนต้องฟังฉัน”

ความคิดว่า “I’m the boss” ถูกมองว่าเกิดขึ้นกับนักออกแบบหลายคน เพราะนักออกแบบมักมองว่าตัวเองมีสุนทรียศาสตร์สูง และยังเข้าใจภาษาที่ไม่มีใครมองออกเกี่ยวกับงานออกแบบที่ดี ประสบการณ์และชื่อเสียงของนักออกแบบแต่ละคนมีแนวโน้มที่จะทำให้คนกลุ่มนี้ได้รับสิทธิพิเศษ

Maeda ยังบอกว่าแนวคิด design-led ยังทำให้เกิดอุปสรรคในการทำงานร่วมกัน เนื่องจากนักออกแบบเกินครึ่งต้องการสร้างสิ่งที่สวยงาม แต่กลับไม่สามารถทำได้ด้วยตัวเอง ซึ่งในมุมเจ้าของกิจการนั้นมองว่าไม่เป็นไร เชิญออกแบบไป ขณะที่นักพัฒนา จะรู้สึกกดดันว่า “ฉันต้องสร้างมันขึ้นมา”

ทางออกที่ Maeda มองเห็น คือการคิดว่า designer ควรจะโฟกัสที่การเป็นเพื่อนร่วมทีมที่ดีแทนที่จะเป็นผู้นำ ความกังวลมากเกินไปว่าสินค้าจะมีการออกแบบที่ดีไม่พอนั้นอาจเบี่ยงเบนความคิดให้ผิดไปไกลจากความเป็นจริง นั่นคือการสร้างผลิตภัณฑ์ที่ยอดเยี่ยมเพื่อแก้ปัญหาให้ผู้คน

แนวคิดของ Maeda ถือว่าน่าสนใจเพราะที่ผ่านมา ผู้นำอุตสาหกรรมการออกแบบมักโต้เถียงกันในเรื่องนี้จนการออกแบบกลายมาเป็นสิ่งที่ทรงพลังมากขึ้น แต่สถานการณ์นี้กำลังไม่เหมาะสมในโลกยุคใหม่ ซึ่งเป็นยุคที่นักออกแบบไม่ควรเป็นผู้พิพากษาและเรียกร้องมากเกินไป นำไปสู่ค่าใช้จ่ายที่บานปลาย และการไม่สอดคล้องกับความเป็นจริงของธุรกิจในแต่ละวัน

Maeda ทิ้งท้ายด้วยการยกตัวอย่างกรณีความเสียหายที่เกิดจากการปล่อยให้งานออกแบบครอบงำจนพลาดการตอบโจทย์ธุรกิจที่แท้จริงไป นั่นคือแบรนด์หูฟัง Jawbone ซึ่งครั้งหนึ่งเคยมีมูลค่า 1,500 ล้านเหรียญสหรัฐ แต่ผลิตภัณฑ์ Jawbone UP สายรัดข้อมือสำหรับติดตามข้อมูลการออกกำลังกายกลับล้มเหลวไม่เป็นท่า

ดังนั้นไม่ว่าจะเรียกว่า design-led, design-driven หรือ design อะไรก็ตาม Maeda มองว่าสิ่งสำคัญคืองานออกแบบในบริษัทไอทีคือแรงส่งสนับสนุนดาราหลักของเรื่อง ว่าทำได้สำเร็จหรือไม่มากกว่า

ที่มา: : FastCompany