Tik-Tok เรียกว่าเป็นหนึ่งในแอพพลิเคชั่นวีดีโอจากจีนที่เติบโตเร็วมาก ในระยะเวลาที่เปิดให้บริการมาเพียงไม่นาน ก็ทำให้แอพนี้โด่งดังอย่างรวดเร็วในกลุ่มวัยรุ่นด้วยความสนุกสนาน แสดงตัวตนในอีกแง่มุมและผ่อนคลาย
ทีมงาน thumbsup ได้พูดคุยกับ พลกฤษณ์ คุ้มปลี (สมม้าค) คอนเทนต์ครีเอเตอร์ เพจ SOMMARKZ 92,000 like, Tiktok SOMMARKZ 57,000 follower เพจ Sadmark 24,000 like โดยมีชื่อใน TikTok ว่า Sommark โดยมาร์คเริ่มทำคอนเทนต์บนแพลตฟอร์มนี้เมื่อช่วงกลางปี 2019 ที่ผ่านมา และวันนี้เขาจะมาแชร์ประสบการณ์และความน่าสนใจของแพลตฟอร์มนี้ให้ได้ฟังกัน
ทำความรู้จักกับ TikTok
TikTok เป็นแอพพลิเคชั่นวีดีโอแบบสั้น ที่มาจากจีน ทั่วโลกจะใช้ชื่อว่า TikTok แต่ในจีนใช้ชื่อ Douyin มียอดผู้ใช้งานแอคทีฟในปี 2019 อยู่ที่ 500 ล้านคน โดย 41% เป็นวัยรุ่นในช่วงอายุ 16-24 ปี เวลาโดยเฉลี่ยที่ใช้งานอยู่ที่ 52 นาทีต่อวัน เมื่อเทียบกับ Facebook ที่ใช้เวลาเฉลี่ย 58.5 นาทีต่อวัน ก็เรียกได้ว่าทำเวลาได้สูสีกันเลย
TikTok ต้องการที่จะกระตุ้นให้คนหันมาทำคอนเทนต์แบบวีดีโอมากขึ้นด้วยการแชร์ประสบการณ์หรือเรื่องราวด้วยความยาวไม่เกิน 10 วินาที เพราะคนดูจะ “ปัดขึ้น” หลังจาก Feed แสดงผลขึ้นมาเพียง 1-2 วินาทีแรกนั่นทำให้การเลื่อนฟีดนั้นเป็นไปได้เร็วขึ้น
รูปแบบการทำงานเหมือน Twitter คือค้นหาความน่าสนใจผ่าน Discover และ Hashtag ที่มีคนใช้งานเยอะๆ นั่นจึงเป็นเหตุผลที่คนโพสต์ต้องใส่แฮชแท็กจำนวนมาก
ผู้เล่นมือใหม่ที่เป็นวัยทำงานหรือผู้ใหญ่ อาจจะรู้สึกว่าคอนเทนต์ใน TikTok ยังมีความเป็น “ตลาดล่าง” หรือ “คอนเทนต์ขยะ” ส่วนหนึ่งเป็นเพราะเป็นคอนเทนต์ที่เฉพาะกลุ่มเฉพาะด้าน และเป็นเด็กวัยรุ่นเล่นกันเยอะ ทำให้การควบคุมเนื้อหาอาจจะไม่ตรง “จริต” ของบางกลุ่ม แต่ถ้าดูเพื่อความสนุกสนาน จะรู้สึกว่า ตลกและสนุก
แต่ทั้งหมดนั้น อยู่ที่เราจะเลือกให้ความสนใจ กดติดตาม หรือเล่น ไปกับ TikTok อย่างไร ระบบ AI ของ TikTok ก็จะกรองเนื้อหาที่คุณสนใจและแสดงผลขึ้นมาตามการติดตามของคุณ เพราะเนื้อหาใน TikTok ที่มีสาระก็มีเยอะมาก เช่น สอนทำอาหาร สอนออกกำลังกาย สอนภาษาหรือฮาวทูต่างๆ แต่ถ้าเป็นคอนเทนต์มีสาระเวอร์ชั่นคนไทยยังน้อย อาจจะต้องเลือกติดตามคอนเทนต์ของชาวต่างชาติแทน
ดังนั้น TikTok จึงเป็นโอกาสของแบรนด์และการสื่อสารตลาดของแบรนด์สินค้าที่อยากใกล้ชิดหรือมีกลุ่มเป้าหมายเป็นคนเจนซี (Gen Z) หรือมีสินค้าที่กระตุ้นให้คนอยากซื้อได้ เพราะ TikTok สามารถ “ขายของ” แบบโจ่งแจ้งได้เลย
ทำไมถึงอยากลองทำคอนเทนต์บน TikTok
“ผมว่ามันเป็นโลกที่เราเข้าไม่ถึง เมื่อก่อนเราจะเล่นแต่ Facebook มาเป็นสิบปี ตั้งแต่มัธยมปลายจนถึงช่วงเรียนมหาลัย เพิ่งจะมีไอเดียทำเพจคอนเทนต์ของตัวเอง บางคนจะยึดติดกับแพลตฟอร์มเดียว มันก็จะมีช่วงที่เริ่มตัน คนจะไม่เพิ่มเราก็กระโดดไปแพลตฟอร์มอื่นก็อาจจะสายไป ถ้าไปเริ่มใหม่ก็ไม่ทันเค้า การที่เราเปิดใจรับแพลตฟอร์มใหม่ๆ หรือทดลองเราทำคอนเทนต์อยู่แล้วเนี่ยลองปรับหรือหั่นสร้างใหม่ให้เหมาะกับแพลตฟอร์มนั้นๆ แล้วก็เอาไปลงบ้างก็จะดีมากเลยครับ”
ปกติผมทำเฟสบุคเป็นหลัก เพราะเราเล่นทุกวันและเราแมตช์กับเฟสบุคมากกว่า tiktok อยู่ตรงกลางระหว่าง Facebook กะ Youtube เรื่องเนเจอร์ของแพลตฟอร์มและคนดู คนดูวีดีโอเฟสจะต้องแนวตั้ง เพราะคนดูเยอะและไม่ชอบเปิดเสียง วีดีโอสั้นและไม่ตั้งใจดูมากนัก ส่วน Youtube คนจะตั้งใจดูมากกว่าเหมือนดูในทีวีและฟิตจอเต็ม มีเนื้อาให้เลือกเยอะกว่า และคนตั้งใจดูมาก ในขณะที่ TikTok คือตรงกลางระหว่างทั้งสองแพลตฟอร์ม
ผมมองว่า TikTok คือ ตรงกลางของทั้ง Facebook และ Youtube เลยคือคนเล่น TikTok จะดูคลิปแนวตั้งเป็นคลิปสั้นและยอมรับคอนเทนต์ทั้งหมดคือเปิดเสียงดู ผมเคยเห็นคนที่เล่น TikTok เนี่ยจะเปิดฟังเสียงดังมาก บางคนไม่ใส่หูฟังด้วย คือเขาพร้อมเสพแบบเต็มๆ พลาดไม่ได้และจะดูแบบเสียง ภาพ พร้อมเลย จึงน่าจะเป็นโอกาสที่ดีหากครีเอเตอร์ที่สร้างสรรค์ที่มีเนื้อหาสาระดีๆ มีประโยชน์มาใช้แพลตฟอร์มนี้ ก็น่าจะช่วยเพิ่มคอนเทนต์ที่มีสาระขึ้นมาได้อีกมาก
ผมชอบดูพวกเทรนด์การทำคอนเทนต์ของต่างประเทศว่าคนอื่นเค้าเล่นอะไรกัน และเห็นว่ามีสาระดีๆ เยอะมาก เขาเล่นกันจริงจังแบบฮิตจัดๆ ส่วนคนไทยยังไม่ค่อยแอคทีฟมากนัก คนที่เล่นจะเป็นพวกคนในยุโรป อเมริกา ญี่ปุ่น จะเยอะมาก มีคอนเทนต์ดีๆ เยอะมาก พวกฮาวทู ทำอาหาร หรือแนะนำข้อมูลดี ถ้าเราไม่เริ่มทำคอนเทนต์ดีๆ ตอนนี้ก็จะช้าไปแล้ว
ขายของบน TikTok
หากพูดถึงการขายของออนไลน์บน TikTok นั้น เรียกได้ว่าโหดกว่าแอปอื่นๆ เยอะมาก คือขึ้นชื่อว่ามาจากจีนจะมีความเป็นอีคอมเมิร์ซติดตัวมาอยู่แล้ว คือ TikTok จะมีปุ่มซื้อเลยนะ อันนี้มีในไทยแล้วด้วยคือคลิปเต็มจอวีดีโอและคลิปจะเล่าไป แล้วมีปุ่มซื้อข้างล่าง ที่ให้กดแชร์ คอมเม้นท์ หัวใจและซื้อได้ด้วย
ผมเห็นตัวอย่างเป็นรองเท้าก็เห็นรองเท้าเต็มจอและขายอุปกรณ์ล้างรองเท้า ทำคลิป before-after คนดูก็แบบว้าว อยากซื้อทำไง กดปุ๊บไปหน้าของ Aliexpress เลยถ้าเป็นแพลตฟอร์มอื่นต้องกด QR code หรือไปลิ้งอื่น แต่ใน TikTok คือมีปุ่มซื้อใน interface เลย
เราจะสามารถแยกแยะได้ว่าเจ้าของเพจขายของหรือแนะนำสินค้า คือให้สังเกตตรง Status ว่าเป็นเพจ sponser / Partnership เหมือนใน Facebook อะครับ แต่ตัวของแพลตฟอร์มมันได้เปรียบตรงที่ Facebook หรือ Youtube จะมีรายละเอียดเรื่องของคอนเทนต์และมีแถบขาวๆ ให้แยกได้
แต่ TikTok คือคอนเทนต์เท่ากับทั้งจอ interface อยู่บนคอนเทนต์เลยจะมีความเนียนของการมอง การซึมซับคอนเทนต์มากกว่า เหมือนดูดเข้าไปในคอนเทนต์มากกว่ามันน่าจะขายของได้ดีกว่านะแล้วก็สั้นกระชับ เร็วด้วยครับ
TikTok อารมณ์ตอนนี้จะเป็นของอินฟลูเอนเซอร์ซะมากกว่า จ้างอินฟลูเอนเซอร์ไปทำคลิปขายของแบบแอดเวอร์ทั่วไปแหละ เป็นคลิปสั้นๆ เป็นเรื่องของตัวแพลตฟอร์มเองที่ดีลกับเอเจนซี่หรือสินค้าแล้วลงเหมือนแบนเนอร์แบบยูทูป จะมี Home และ Discover จะมี search trend แบนเนอร์ด้านบนซึ่งแบนเนอร์เนี่ยซื้อได้
เช่น กรณีของน้ำอัดลมยี่ห้อหนึ่งก็ซื้อแบนเนอร์และซื้อเอฟเฟ็กต์ด้วย คือตัว TikTok เนี่ยไม่ได้อัพคลิปอย่างเดียวจะมีเอฟเฟ็กต์เหมือนกับไอจีที่เปลี่ยนหน้า ใส่เพลง เอฟเฟ็กต์และน้ำอัดลมซื้อเอฟเฟ็กต์ของตัวน้ำอัดลมเปลี่ยนหน้าและก็ขายของไป
เทคนิคการทำคอนเทนต์ให้โดนใจ
ถ้าแนะนำการทำคอนเทนต์ใน TikTok สำหรับคนที่ไม่เคยเล่นหรือรู้จักจากคลิป แนะนำให้ลองเล่นดูก่อน ถ้าเจอคลิปไหนที่ไม่ชอบอย่าไปดู อย่าไป engage อย่าไปกด Like หรือทนดูจนจบ แต่ให้เปลี่ยนไปดูคลิปอื่น เพราะระบบมันจะจดจำว่าเราอยู่ในคอนเทนต์ไหนนาน แต่ถ้าชอบคลิปไหนให้กดหัวใจหรือติดตาม สักพักระบบจะเรียนรู้ว่าเราชอบอะไร
“อย่างตอนนี้ฟีดผมมีแต่ญี่ปุ่นทั้งนั้นเลย ผมชอบคอนเทนต์ญี่ปุ่น เพราะเหล่าครีเอเตอร์จะมีคลิปที่ตั้งใจทำพวกเทควันโด ยูโด นักเรียนญี่ปุ่น ที่เดินทางไปโรงเรียนแบบเป็นนินจา ไปโรงเรียนด้วยท่าเท่ๆ ญี่ปุ่นจะสนุก เมื่อเรากด Like เยอะๆ ก็จะมี Feed คลิปของครีเอเตอร์ญี่ปุ่นขึ้นมา”
ซึ่งเวลาผมแนะนำให้คนลองเข้ามาเล่น TikTok คนจะบอกว่าเป็นแอปตลาดล่าง แว้น ผมก็จะบอกว่าถ้าชอบอะไรก็บอกต้องบอกว่าชอบ แล้วแมทชีนมันจะเลิร์นนิ่ง
สำหรับไอเดียในการทำคอนเทนต์ที่อยากแนะนำคือ
- ครีเอทีฟ จะฮาวทูแบบไหนก็ได้ วิธีอะไรก็ได้หมด
- ทาเล้นจ์ ถ้าโคฟเวอร์เพลงไม่ต้องรอจบเพลง ร้องเพราะแค่ท่อนเดียวคนก็ชอบแล้ว ออกกำลังกาย เต้น
- ไลฟ์สไตล์ อย่างคุณโพสต์สตอรี่เรื่องแต่งตัว แต่งหน้า และใส่แท็กที่ดีหน่อย แฮชแท็กจะพาคุณไปหาคนดูเลย
- คอนเทนต์อิหยังวะ คนที่เป็นนางแบบนายแบบ หรือคนหน้าตาดี ไม่ว่าคุณจะถ่ายคลิปอะไร คนก็จะตามดูเยอะมาก บางคนเป็นนักกีฬาโชว์ท่าออกกำลังกายสวยๆ 6 คลิปคนติดตาม 3 แสน TikTok จะเป็นแบบนั้นเลยคนจะเข้ามาเอาความบันเทิงความสวยงาม สาระน้อยครับ
ใส่แท็กยังไงให้คนดู
ไม่ต้องกังวลเรื่องใส่แฮชแท็กมากนักครับ คนจีนเค้ายังใช้ภาษาจีนไปเลย แท็กมันจะแยกตามประเทศเลย อย่างคุณเป็นคนไทยก็ใส่แฮชแท็กภาษาไทยได้เลย มันขึ้นอยู่แล้ว คุณลองไปดูไอเดียก่อนก็ได้ว่าใน discover เนี่ย แฮชแท็กไหนมีคนดูเยอะเท่าไหร่ แต่ต้องแท็กให้มันเข้ากับเนื้อเรื่องด้วยนะ
เพราะตัวคลิปเนี่ย จะมีระบบ AI จะเข้าไปดูความเหมาะสมก่อนแล้วค่อยส่งให้แท็กขึ้นไป อย่างเช่น ทำคลิปกินและอยากจะใส่แฮชแท็กอะไรที่มีคนดูเยอะๆ ระบบจะแนะนำว่าคำไหน มีคนดูเยอะเท่าไหร่ อย่างTwitter จะมีแท็กแนะนำ แต่ไม่ได้บอกรายละเอียดว่ามีคนใช้งานเท่าไหร่ หรือมีคนดูเยอะแค่ไหน
แต่ TikTok จะบอกเลย ซึ่งเนื้อเรื่องกับแฮชแท็กต้องสอดคล้องกันด้วยนะ เพราะระบบ AI จะวิเคราะห์ก่อนว่าเนื้อเรื่องเกี่ยวกับอะไร มีเหล้า เบียร์ บุหรี่ โป๊ หรือไม่ เนื้อหาโดยรวมเป็นยังไง ผิดลิขสิทธิ์ไหมก่อนประมาณหนึ่ง เพราะคนดูถ้าเห็นตั้งแต่วินาทีแรกแล้วไม่ชอบก็ไปเลยนะ เพราะคลิปมันสั้นอยู่แล้วไง ถ้าเนื้อหาคลิปไม่ตรงกับแฮชแท็กแค่วิแรกคนก็ไปเลยไม่ดูต่อแล้ว