รถเต่า Volkswagen Beetle คันสุดท้ายได้ฤกษ์แล่นออกจากสายการผลิตในเมือง Puebla เม็กซิโกในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา การตัดสินใจเบนเข็มสู่นวัตกรรมอื่นของ Volkswagen ทำให้โลกหันมารำลึกถึงต้นกำเนิด The Beetle ผ่านชื่อของ Ferdinand Porsche ผู้ซึ่งมีแง่มุมนักคิดนักสร้างที่สามารถหยิบมาใช้ในโลกธุรกิจได้หลายทาง
รถเต่า The Beetle เกิดที่ประเทศเยอรมนีในปี 1938 ภายใต้สถานะต่ำต้อยเพราะถูกออกแบบให้เป็นรถยนต์เอื้ออาทรราคาประหยัดขนาด 2 ประตู เครื่องยนต์ 25 แรงม้าที่ติดตั้งด้านหลังสามารถแล่นเร็วเพียงประมาณ 100 กม. / ชม. ซึ่งแทนที่จะตั้งชื่อเป็นเรื่องเป็นราว ต้นสังกัดอย่าง Volkswagen เรียกรถโค้งมนรุ่นนี้แบบไม่เสียเวลาคิดว่า “Type 1”
เวลาตกฟากของ Type 1 คือช่วงเวลาสงครามที่มืดมนสุดขีดในประวัติศาสตร์โลก Ferdinand Porsche ผู้ที่ถือว่าเป็นบิดาให้กำเนิด The Beetle นั้นเป็นวิศวกรที่ใกล้ชิดกับทางการเยอรมนีในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 และการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในเวลานั้น ผู้นำนาซีอย่าง Adolf Hitler ปิ๊งไอเดียสร้าง Beetle ให้เป็น “รถยนต์ของประชาชน” ซึ่งแปลเป็นภาษาเยอรมันได้ว่า Volkswagen จุดยืนคือการเป็นรถเรียบง่ายราคาประหยัดสำหรับทุกคนในประเทศ
หากจะวิเคราะห์ความสำเร็จของรถ The Beetle ต้องยกเครดิตให้หัวหน้าฝ่ายวิศวกรรมของ VW อย่าง Ferdinand Porsche ที่ให้กำเนิดรูปร่างเอกลักษณ์ของ Beetle เมื่อรวมกับความน่าเชื่อถือที่เรียบง่าย รถคันนี้จึงได้ใจของผู้คนนับล้านในที่สุด
1. อาจต้องทนถูกตราหน้า
ก่อนหน้านี้ The Beetle เกือบจะปิดฉากลงในช่วงสงคราม หลังจากเริ่มมีการผลิต The Beetle ราว 2-3 รุ่นในช่วงสงคราม Volkswagen ก็หันไปผลิตยานพาหนะทางทหาร จนเมื่อฝ่ายพันธมิตรเข้ายึดครองเยอรมนี โรงงาน VW ถูกรื้อถอนและส่งออกไปต่างประเทศเพื่อเสนอให้กับผู้ประกอบการรายอื่นเช่น Ford ที่ได้รับเสนอให้รับไปแบบฟรีๆ ซึ่ง Ford และบริษัทอื่นไม่มีใครยอมรับ โดยให้เหตุผลว่ายานยนต์นี้ไม่เป็นไปตามข้อกำหนดทางเทคนิคพื้นฐานของรถยนต์ ยังมีรายงานจากทางการอังกฤษที่ตราหน้าว่ารถ Volkswagen “ค่อนข้างไม่น่าสนใจสำหรับผู้ซื้อทั่วไป” การสร้างรถ Volkswagen เพื่อการพาณิชย์จะไม่คุ้มค่าทางเศรษฐกิจแน่นอน
แม้จะไม่ได้กล่าวถึงกรณีนี้โดยตรง แต่ Ferdinand Porsche เคยบอกว่าคณะกรรมการวิชาการหรือผู้บริหาร (Committees) มักจะเน้นความปลอดภัยเรื่องการลงทุนด้วยการดูเฉพาะตัวเลข คนกลุ่มนี้จะพยายามอยู่รอดแบบไม่เสี่ยง โดยไม่อยากก้าวไปข้างหน้าแบบอิสระ คำพูดนี้สะท้อนถึงข้อจำกัดที่อาจทำให้ธุรกิจพลาดโอกาส ซึ่งกรณีของ The Beetle เป็นหลักฐานที่พิสูจน์ได้ดี
เพื่อช่วยสร้างประเทศเยอรมนีให้สงบ กองทัพอังกฤษเริ่มกลับคำพูดและสั่งซื้อรถยนต์ 20,000 คันในช่วงปี 1946 ภายใน 3 ปี รถยนต์สำหรับส่งออกรุ่นแรกจึงถูกสร้างขึ้นและขยายการจำหน่ายไปยัง 29 ประเทศในปี 1951 ช่วงเวลานี้เองที่รถ Beetle มีชื่อเล่นเต็มตัวว่า Ladybug (coccinelle) ซึ่งนิยมกันมากในประเทศฝรั่งเศส แต่ในสหรัฐอเมริกาก็ยังถูกเรียกว่า Bug ธรรมดา
รถ Beetle ฮอตฮิตติดลมในสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่กลุ่มฮิปปี้ไปจนถึงแม่บ้าน รถ Beetle กว่า 5 ล้านคันถูกขายในสหรัฐอเมริกาและ 21.5 ล้านคนทั่วโลกในหลายทศวรรษที่ผ่านมา ส่งให้ Beetle เป็นรถที่วิ่งได้ยาวนานที่สุดบนแพลตฟอร์มเดียว ก่อนจะมีการพัฒนาเป็นรถบัส “Type 2” ในปี 1950 ซึ่งเป็นที่นิยมสำหรับฮิปปี้ในช่วงฤดูร้อนเพื่อการเดินทางทั้งครอบครัว
2. ระหว่างทางต้องเรียนรู้
Ferdinand Porsche บอกว่าชีวิตคือการแข่งขัน เพราะมีทั้งจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุด ชีวิตจึงเป็นสิ่งที่เราเรียนรู้ในระหว่างการแข่งขัน และวิธีที่มนุษย์เราจะใช้มัน วิธีเหล่านี้จะกำหนดว่าการมีส่วนร่วมของเรามีคุณค่าเป็นพิเศษหรือไม่ ซึ่งหากเราเรียนรู้จากความสำเร็จแต่ละครั้ง และความล้มเหลวแต่ละครั้ง แล้วพัฒนาตนเองผ่านกระบวนการนี้ ในที่สุด เราก็จะเติมเต็มศักยภาพและปฏิบัติงานได้ดี
ระหว่างทางของ Beetle นั้นถือว่าไม่เคยหยุดนิ่ง เพราะแทนที่จะปล่อยตัวให้เป็นรถคนแก่ ในปี 1998 จาก Bug ถูกแจ้งเกิดเป็น New Beetle ซึ่งพัฒนารูปลักษณ์เดิมให้มีความสมัยใหม่ จนได้รับความนิยมในหมู่ Millennials และ Boomers คาดว่าดีไซน์ใหม่ทำยอดขายได้มากกว่า 1.2 ล้านคันในช่วง 20 กว่าปีที่ผ่านมา
3. คิดใหม่ทำใหม่
“หากปราศจากความเป็นอิสระ, ปราศจากเสรีภาพทางความคิดใหม่ ๆ เพื่อพยายาม เพื่อล้มเหลว และเพื่อประสบความสำเร็จในท้ายที่สุด โลกเราก็จะไม่ก้าวไปข้างหน้า แต่จะมีชีวิตอยู่ในความหวาดกลัวต่อศักยภาพของคนบนโลก” Ferdinand Porsche เคยกล่าวไว้ แสดงว่าความกล้าในการคิดใหม่ทำใหม่นั้นเป็นสิ่งจำเป็นมากในการขับเคลื่อนธุรกิจและโลกให้ก้าวไปข้างหน้า
ตัว Beetle เองแม้จะแทบไม่เปลี่ยนแปลงรูปลักษณ์หลักหลังจากเวลาผ่านไปกว่า 80 ปีแล้ว แต่ส่วนประกอบทั้งภายนอกและภายในก็ถูกปรับแต่งให้เข้ากับรสนิยมที่เปลี่ยนแปลงไปในแต่ละยุค ทำให้รถโด่งดังและเป็นกระแสจนในปี 1999 รถ Beetle ได้รับรางวัลรถยนต์นำเข้าแห่งปีของสำนัก Motor Trend กลายเป็นรถอันดับ 4 ตามหลังรถอย่าง Ford Model T, Mini และ Citroën DS19
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา รถ Beetle ถูกพบด้วยสีเคลือบภายนอกที่แตกต่างกัน 23 สี การตกแต่งภายในรถ 32 แบบ การปรับแต่งเครื่องยนต์ 13 แบบ ยังมีรุ่นพิเศษอีกไม่น้อยกว่า 19 แบบ
4. คีย์หลักอยู่ที่การออกแบบ
ชัดเจนว่าความสำเร็จของรถ Beetle อยู่ที่การออกแบบ ซึ่งตัวของ Ferdinand Porsche ก็เน้นมากในเรื่องนี้ คำพูดของเจ้าพ่ออาชญากรสงครามที่ต้องไปเข้าร่วมพัฒนารถ Volkswagen ในฝรั่งเศสเป็นการชดเชยค่าเสียหายจากสงครามที่เยอรมนีก่อขึ้น ระบุว่าการออกแบบจะต้องเน้นเรื่องการใช้งาน และฟังก์ชันการใช้งานนี้จะต้องถูกแปลเป็นภาพที่สวยงามโดยไม่ต้องพึ่งพาลูกเล่นหรือองค์ประกอบอื่นที่ต้องมานั่งอธิบายทีหลัง
คำพูดนี้ของ Dr.Ferdinand Porsche กลายเป็นแนวคิดการออกแบบที่โลกธุรกิจปัจจุบันยังหยิบมาใช้ได้ดีไม่ว่าเวลาจะผ่านไปนานเท่าใด และเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้โลกเสียดายการตัดสินใจครั้งนี้อย่างเห็นได้ชัด
Volkswagen’s Beetle received a send-off complete with a mariachi band as the very last one rolled off the production line in Puebla, Mexico https://t.co/nrXPt2Xwdr pic.twitter.com/TXjsphfA9F
— Reuters Top News (@Reuters) 11 กรกฎาคม 2562
ลาก่อนนะ Beetle
